Osteoporose door Magnesium & Vitamine D tekort
Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd. Nog steeds denken veel mensen dat osteoporose komt door een tekort aan Calcium. Maar onderzoekers verkrijgen steeds meer inzicht dat wijst in de richting van tekorten aan Magnesium en Vitamine D. Osteoporose lijkt vandaag de dag in de welvarende landen steeds meer voor te komen, zo ook in Nederland. En dit terwijl wij in Nederland toch veel melk en melkproducten waarin veel calcium zit tot ons nemen. Calcium tekort blijkt dan ook niet de oorzaak te zijn van osteoporose. Er wordt langzaam aan steeds meer verondersteld dat Magnesium en Vitamine D tekort een belangrijke rol spelen.
Wat is Osteoporose?
Osteoporosis is één van de aandoeningen die de zorgverzekeringen jaarlijks handenvol geld kost. Gezondheidsdeskundigen zoeken daarom naar manieren om deze aandoening te voorkomen. Osteoporose is een aandoening waarbij de botten geleidelijk aan steeds brozer en zwakker worden. Het vervelende van deze aandoening is dat het een sluipend proces is. U merkt er in eerste instantie niets van, meestal pas tot een eerste botbreuk, bijvoorbeeld na een val. De gevolgen van osteoporose kunnen zeer ingrijpend zijn. Denk hierbij aan langdurige pijn, verminderde beweeglijkheid of blijvende invaliditeit. Sommige mensen overlijden aan de complicaties bij een heupfractuur.
Osteoporose volgens Wikipedia; het gevolg van afgenomen botmassa en verstoring van de bot-matrix. Dit leidt tot een afname van de sterkte van de botten en een verhoogd risico op botbreuken, van met name de wervelkolom, heup, pols, bovenarm en bekken. Het risico op breuken neemt toe met de leeftijd; het betreft met name personen die ouder dan 75 jaar zijn. Een op de twee vrouwen en een op de vijf mannen van 50 jaar of ouder zal ten minste een botbreuk ten gevolge van osteoporose oplopen. Over het algemeen wordt tot het 35ste jaar de botdichtheid opgebouwd. Na het 50ste levensjaar breekt de botdichtheid per jaar ongeveer met 1% af, dit kan bij vrouwen na de overgang oplopen tot wel 6% per jaar.
Oorzaken van Osteoporose
Verandering van de botstructuur door leeftijdsfase gebonden vormt de belangrijkste oorzaak van osteoporose. Het risico van botverlies bij vrouwen wordt verhoogd door het afnemen van de hoeveelheid oestrogenen na de menopauze. Bij mannen treedt botverlies veel later pas op, ongeveer rond het zeventigste jaar. Dit komt vaker voor bij mannen met tekorten aan testosteron en oestrogeen. Vrouwen kunnen dus eerder last hebben van osteoporose als mannen, voornamelijk door de hormonale veranderingen. Oestrogeen voorkomt botontkalking doordat het de opname van calcium en tevens de afbraak van osteoblasten tegengaat. Hoe meer osteoblasten in je lichaam hoe beter dit is voor de botdichtheid, want deze osteopblasten zijn botvormend.
Andere oorzaken die kunnen bijdragen zijn inactiviteit, roken, veel alcohol, erfelijke aanleg, langdurig gebruik van glucocorticoïden (bijvoorbeeld prednison, hydrocortison) en een afgenomen productie van IGF-1 (insuline-like growth factor).
De invloed van Magnesium bij Osteoporose
Magnesium is een mineraal dat overal in het lichaam aanwezig is. Het is nodig voor de productie van energie, voor de werking van spieren en zenuwen en voor de stevigheid van botten. Veel mensen hebben een tekort aan magnesium onder andere doordat de landbouwgronden al meer uitgeput raken door overbeplanting en gebruik van kunstmest, pesticiden en bestrijdingsmiddelen. Daardoor bevatten ook de gewassen steeds minder mineralen zoals magnesium en krijgen we door voedsel dus minder magnesium binnen. Magnesium is dus belangrijk voor gezonde botten, wellicht zelfs belangrijker dan Calcium. 60% Van de magnesiumvoorraad van het lichaam ligt opgeslagen in de botten, vooral in die van de polsen, dijbenen en wervelkolom. Men heeft aangetoond dat bij vrouwen die aan osteoporose lijden het magnesiumgehalte in die botten lager is dan bij gezonde vrouwen. Dit is niet zo vreemd, omdat Magnesium van groot belang is bij de Calcium- en Vitamine C-stofwisseling en magnesium helpt Vitamine D om te zetten in de actieve vorm die nodig is voor een efficiënte calciumopname. Magnesium activeert ook het enzym alkalische fosfatase. Dit enzym help bij de vorming van nieuwe calciumkristallen in het bot en wordt vaak gebruikt als indicator voor de vraag of er nieuw bot wordt gevormd. Magnesium voorkomt tevens de ophoping van ongewenste calciumafzettingen elders in het lichaam. Het wijst als het ware de calcium de juiste weg naar de botten. In plaats naar bijvoorbeeld calciumafzettingen in de aderen. Voor goede botvorming hebben we twéé keer zoveel magnesium nodig als calcium.
De invloed van Vitamine D bij Osteoporose
Vitamine D is noodzakelijk voor de opname van mineralen in het bot. Deze vitamine kan je binnenkrijgen door opname van de huid van zonlicht. Het belang van Vitamine D bij osteoporose is heel lang behoorlijk onderschat. Veel mensen denken dat ze voldoende Vitamine D aanmaken door in de zon te lopen. Dit blijkt echter niet waar te zijn. In Nederland en Belgie heeft de zon in de wintermaanden niet voldoende kracht en daardoor maken mensen geen vitamine D aan. Daarnaast zeggen steeds meer experts dat de huidige normen zoals die gesteld worden bij een bloedonderzoek en ook de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van vitamine D per dag eigenlijk te laag zijn. Momenteel adviseert de overheid enkel voor mensen ouder dan 50 jaar 400 IU vitamine D, mensen ouder als 70 jaar zouden 600 IU per dag moeten innemen. Maar soms is dit niet voldoende. Als minimale waarde bij bloedonderzoek wordt een grens van 50 nmol/liter gehanteerd, een betere ondergrens zou echter 80 nmol/l zijn. Veel mensen lopen dus onbewust rond met een tekort aan Vitamine D, zeker in de wintermaanden. Er zijn gelukkig inmiddels steeds meer artsen die een minimale inname van 2000 IU Vitamine D3 per dag adviseren.
Vitamine K is ook van belang bij het voorkomen van osteoporose, het speelt onder andere een rol in de mineralen-dichtheid van het bot. Vitamine K2 geeft het lichaam daarnaast een soort signaal om over te gaan tot botvorming. Ook mineralen zoals silicium en borium spelen een belangrijke rol in de botvorming.
Wat is de relatie tussen Calcium en Vitamine D?
Voor de opname van Calcium is Vitamine D nodig. Wanneer er een hoge inname is van calcium is er minder Vitamine D nodig dan bij een lage inname van calcium. De Nederlandse Gezondheidsraad gaat in haar aanbevelingen uit van een optimale calcium inname. Dit is de hoeveelheid calcium die de hoogste botmassa geeft. Bij een tekort aan vitamine D wordt de opname van calcium in de darm verlaagd naar maximaal 15% (normaal is 30-50%). Daarom is het dus belangrijk om voldoende Calcium en vitamine D te gebruiken. Hierdoor kan verder verlies aan botmassa worden voorkomen. Het is zelfs mogelijk de hoeveelheid botmassa weer te vergroten. Dit kan door voldoende gebruik van Vitamine D en Calcium en elke dag minimaal een half uur bewegen. Broze botten breken eerder bij een val. Door vitamine D te suppleren vergroot je de botmassa en maak je de spieren sterker. Hierdoor verminder je het valrisico. Het leidt daarom ook tot minder botbreuken
Calcium Supplementatie
Extra Calcium door middel van supplementatie is vandaag de dag echter een omstreden aanbeveling. Calcium is het mineraal dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van beenderen tijdens onze jeugd. Maar er beginnen meer en meer twijfels te rijzen over het gebruik van calciumsupplementen om botontkalking te voorkomen. Enkele maanden geleden besloot het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid zelfs te waarschuwen tegen het gebruik van calciumsupplementen en Vitamine D door vrouwen in de menopauze. Na een meta-studie naar 135 wetenschappelijke studies over het gebruik van Calcium supplementen kwam het ministerie tot de conclusie, dat er weinig tot geen bewijs is dat deze supplementen effectief beschermen tegen botbreuken bij gezonde vrouwen. Meer zelfs, verschillende studies linkten het gebruik van calciumsupplementen aan een toegenomen risico op hartaanvallen en andere vaatziektes. Voor de volledigheid: er waren ook studies die hier geen verband tussen zagen. De controverse die hier het gevolg van was heeft ontelbaar veel mensen, vooral vrouwen in de menopauze, aan het twijfelen gebracht. Calciumsupplementen zijn blijkbaar toch niet zo gezond en veilig als lang gedacht werd.
Zorg voor voldoende lichaamsbeweging
Het is van groot belang om te blijven bewegen, het op een gezonde manier belasten van de botten zorgt voor een betere botstructuur. Lichaamsbeweging speelt een belangrijke rol bij de opbouw en het behoud van botsterkte. Het gaat verlies van botmassa tegen. Met name lichaamsdragende beweging heeft een gunstige invloed, bijvoorbeeld traplopen, hardlopen, wandelen. U kunt met uw arts of healthcare professional overleggen welke lichaamsbeweging het beste past bij uw leeftijd en gezondheidstoestand.
